Lot of toeval?
Afgelopen 14 februari was het weer Valentijnsdag. Maar wat bijna niemand weet, is dat Valentijnsdag een ‘Lotdag’ is. Lotdagen hebben te maken met het weer, en deze dagen waren bepalend voor de rest van de periode. In het verleden waren dit heel belangrijke dagen, want zo’n lotdag bepaalde je toekomst. Je lot hing er vanaf
Fortuna was de Romeinse godin van het toeval, zowel van het geluk als van het ongeluk. Oorspronkelijk komt dit Latijnse Fortuna van het Etruskische ‘Vortumna’. Dit betekent: ‘zij die het wiel draait’. Hiermee wordt het hemelse sterrenwiel bedoeld. Vergelijkbaar hiermee kende men ook het Latijnse woord ‘fatum’ wat ‘lot’ betekent en uitgesproken werd door de oppergod Jupiter. Hij bepaalde wat er gebeurde. Zelfs het idee van een vrije wil zou niet bestaan.
Wij (Frans Kapteijns en ik) geloven hier niet echt in. We hebben het er samen vaak over of toeval nu wel of niet bestaat en daarmee het lot. Wij geloven dat toeval niet bestaat, maar tevens ook dat wij het lot niet helemaal in eigen hand hebben. Wij spreken liever over synchroniciteit in dit verband.
Synchroniciteit, toeval of niet?
Het begrip synchroniciteit werd ingevoerd door de psycholoog C.G Jung (1875-1961). Hij was ervan overtuigd dat synchroniciteit te maken heeft met lotsbestemming. ‘Het lot sleurt ons naar datgene waar we niet recht op af willen gaan’, zei hij. Het lot raakt ons van buitenaf als we weigeren gehoor te geven aan zijn oproep van binnenuit. Aandacht voor synchroniciteit maakt het makkelijker om bewust mee te gaan met de veranderingen in ons leven die zich door steeds meer ’tekenen’ aankondigen. Als we expres een andere weg in slaan om die te vermijden zal het lot ons toch weer terugsturen.’
Try not to resist the changes that come your way.
Instead let life live through you.
And do not worry that your life is turning upside down.
How do you know that the side you are used to is better than the one to come?
~ Rumi ~
Jung beschreef synchroniciteit als een samenloop (coïncidentie) van twee gebeurtenissen met wederzijdse betekenis. Zij zouden zich ook min of meer gelijktijdig voordoen. Drie persoonlijke voorbeelden ter verduidelijking:
- Ik was net mijn eigen praktijk gestart en Frans was op datzelfde moment met vervroegd pensioen gegaan. We stonden beiden op een keerpunt in ons leven. Toen ontmoetten we elkaar en zijn we gaan samenwerken.
- Frans gaf bij Natuurmonumenten lange dagwandelingen op Kampina. Tijdens een van die wandelingen werd er ergens in de natuur gepicknickt. Ik duidde de mensen met een handgebaar om te gaan zitten en in die neergaande beweging stegen in de verte 6 grote zilverreigers op.
- Ik (Nienke) liep in de vroege ochtend in het bos en bleef op een kruispunt stilstaan. Ik miste op dat moment mijn overleden moeder. Ik wilde op een of andere manier persé linksaf slaan. Toen ik het bospad inliep kwam precies de zon boven de boomkruinen vandaan. De zonnestralen verwarmden mijn gezicht en ik voelde mijn moeder heel dichtbij me.
Ieder mens maakt dit soort onverwachte samenvallende gebeurtenissen wel mee. Echter, de één zal ze als een boodschap beschouwen, terwijl de ander beweert dat het allemaal puur toeval is.
Zodra je veel dingen aan je hoofd hebt (zorgen, angst, drukte, stress) en je dus niet in het ‘hier-en-nu’ aanwezig bent, ben je niet afgestemd op het grotere geheel. Je mist dan de boodschap die je op dat moment en op die plek kan worden aangereikt.
Als je goed luistert, om je heen kijkt en voelt in jezelf, ervaar je steeds meer synchroniciteit. We noemen het ook wel ‘in sync’ zijn. Luister buiten maar eens naar het gefluit van de vogels. Grote kans dat je dan de zanglijster hoort die het voorjaar aankondigt. Welke boodschap heeft hij voor jou?